အစာ‌ဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီးကင်ဆာ

အဖြစ်များဆုံးသော ကင်ဆာများတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ပါသည်။ သတင်းကောင်းကတော့ လွန်ခဲ့သော (၁၅) နှစ်အတွင်း အစာဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီးကင်ဆာကြောင့် သေဆုံးနှုန်းသည် ကျဆင်းလာပါသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် လူအတော်များများသည် ပုံမှန် စစ်ဆေးမှုပြုလုပ်ပြီး အစာဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီးကင်ဆာများကို စောစီးစွာ တွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။ ကုသမှုနည်းလမ်းများလည်း တိုးတက်လာပြီး လူနာများကို ပိုမိုထိရောက်စွာ ကုသနိုင်ပေသည်။ အစာဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီးကင်ဆာကို စောစီးစွာတွေ့ရှိခြင်းသည် လုံးဝပျောက်ကင်းအောင် ကုသနိုင်စေပါသည်။

အူလမ်းကြောင်းကင်ဆာဖြစ်စေသောအကြောင်းအရာများကိုတိတိကျကျဖော်ပြထားခြင်းမရှိပါဘူး။အများဆုံးကတော့ ရိုးရိုးအသားလုံးအကျိတ်ကနေ (၃) နှစ် ကနေ (၁၀)နှစ် ကြာသောအခါ ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်သော အကျိတ်အဖြစ်ပြောင်းလဲသွားရာကနေ အူမကြီးကင်ဆာ စဖြစ်ပါသည်။

အစာဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီးကင်ဆာကို ဖြစ်စေသော တိကျသော အကြောင်းအရင်းများကို ဘယ်သူမှ မသိနိုင်ပါ။ သို့သော် ဖြစ်နိုင်ချေ အချက်များကိုတော့ သိနိုင်ပါသည်။ အောက်ပါဖြစ်နိုင်ချေများသည် အစာဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီးကင်ဆာကို ဖြစ်စေနိုင်သည်ဆိုသော လေ့လာချက်များကို တွေ့ရပါသည်။

အစာဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီး အလုံးများ

အူမကြီး ( သို့ ) အစာဟောင်းအိမ် နံရံအတွင်းတွင် အသားလုံးများ သည် အသက်(၅၀ ) ကျော်တွင် အဖြစ်များပါသည်။ အများစုသော အသားလုံးများသည် ကင်ဆာမဟုတ်သော ရိုးရိုးအသားလုံးများ ဖြစ်ကြသော်လည်း အချိန်ကြာလာသည်နှင့် ဗီဇပြောင်းလဲမှုများကြောင့် အသားလုံးများသည် ကင်ဆာဖြစ်လာနိုင်သည်။

Ulcerative colitis ( သို့ ) Crohn ရောဂါ

အူမကြီးရောင်ခြင်း ( ဥပမာ - Ulcerative colitis or Crohn’s disease ) နှစ်ပေါင်းများစွာ ဖြစ်လာလျှင် ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေများပါသည်။

ကင်ဆာဖြစ်ဖူးသော ရာဇဝင်ရှိခြင်း

အစာဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီးကင်ဆာ တစ်ကြိမ်ဖြစ်ဖူးလျှင် နောက်တစ်ကြိမ် ထပ်ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ သားဥအိမ် ၊ သားအိမ် ၊ ( သို့ ) ရင်သား ကင်ဆာဖြစ်ဖူးသော ရာဇဝင် ရှိလျှင် အစာဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေများပါသည်။

မိသားစုတွင် အစာ‌ဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီးကင်ဆာ ဖြစ်ဖူးသူရှိခြင်း

မိသားစုတွင် အစာဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ဖူးသော ရာဇဝင်ရှိလျှင် အခြားသူများထက် ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေများပါသည်။ အထူးသဖြင့် မိသားစုတွင် အသက် ငယ်ငယ်တွင် ဖြစ်ဖူးသူရှိလျှင် ပိုဖြစ်နိုင်ချေများပါသည်။

နေထိုင်စားသောက်မှု ပုံစံများ

ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း အဆီများသော အစားအစာများ အစားများခြင်း အသီးအရွက် နှင့် သစ်သီးများ အစားနည်းခြင်းတို့သည် ဖြစ်နိုင်ချေများပါသည်။

အသက်(၅၀) ကျော်လာခြင်း

အသက်ကြီးလာလေလေ ဖြစ်နိုင်ချေများလေလေ ဖြစ်ပါသည်။ (၉၀) ရာခိုင်နှုန်းကျော်သော လူနာများသည် အသက်(၅၀) နှင့် အထက် ဖြစ်ကြတာများပါသည်။

ဝမ်းစစ်ဆေးခြင်း

တစ်ခါတစ်ရံကင်ဆာ(သို့)အကျိတ်ကြောင့် ဝမ်းထဲတွင်သွေးစသွေးနလေးများ ပါလာတတ်ပါတယ်။ ဂရင်ဂျီနာကြောင့်လည်း သွေးစပါတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်ဝမ်းစစ်ဆေးမှုမှာ သွေးပါတယ်လို့ အဖြေထွက်ရင် တခြားသောစစ်ဆေးမှုများ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်။

Sigmoidoscopy

Your doctor examines your rectum and the lower part of the colon with a lighted tube (sigmoidoscope). If polyps (benign growths that may lead to cancer) are found.

Colonoscopy

Your doctor examines your rectum and entire colon using a long, lighted tube (colonoscope). If polyps (benign growths that may lead to cancer) are found, they may be removed.

Double-contrast Barium enema

အစာဟောင်းအိမ်နှင့် အူမကြီးအတွင်းသို့ အဖြူရောင် အရည် ( ဘေရီယမ် ) ထည့်၍ဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း-အလုံးအကျိတ်ကိုပို၍ရှင်းလင်းစွာတွေ့မြင်နိုင်ပါတယ်။

Virtual colonoscopy

In this test, special X-ray equipment is used to produce pictures of the colon and rectum. A computer assembles these pictures into detailed images that can show polyps and other abnormalities.

အသားစအဖြေသည် ကင်ဆာဟု ထွက်လာလျှင် ဆရာဝန်သည် အကောင်းဆုံး ကုသနည်းလမ်းကို ပေးနိုင်ရန် ကင်ဆာသတ်မှတ်အဆင့်ပေါ် သိရန် လိုအပ်ပါသည်။ အကျိတ်သည် အနီးနားရှိ တစ်သျှူးများကို ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်ပြီး ကင်ဆာသည် အခြားအစိတ်အပိုင်းများသို့ ပျံ့နှံ့မှုအပေါ် အခြေခံပါသည်။

CanHOPE က စင်ကာပူနိုင်ငံ Parkway Cancer Centre မှ စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးတဲ့ အကျိုးအမြတ်မယူဘဲ ကင်ဆာဆွေးနွေးတိုင်ပင်ပေးခြင်းနဲ့ အကူအညီများကို ဆောင်ရွက်ပေးနေပါတယ်။ CanHOPE မှာ ကင်ဆာကုသမှုများနဲ့ ကင်ဆာရောဂါများစွာအကြောင်းနဲ့ ပက်သက်သော ပြည့်စုံတဲ့သတင်းအချက်အလက်များရှိတဲ့ အတွေ့အကြုံ ဗဟုသုတပြည့်တဲ့ စောင့်ရှောက်မှုပေးနိုင်တဲ့ အဖွဲ့တွေ ရှိပါတယ်။

CanHOPE အနေနဲ့

• ကင်ဆာရောဂါကာကွယ်ခြင်း၊ လက္ခဏာများ၊ ဖြစ်နိုင်ခြေများ၊ ကြိုတင်စစ်ဆေးနိုင်တဲ့စစ်ဆေးမှုများ၊ ရောဂါရှာဖွေခြင်း၊ လက်ရှိကုသမှုများနဲ့ လေ့လာမှုများ ပါဝင်တဲ့ ခေတ်ပေါ် ကင်ဆာသတင်းအချက်အလက်များ ပေးနိုင်ပါတယ်။
• ကင်ဆာရောဂါဆိုင်ရာ ဝန်ဆောင်မှုများအဖြစ် ရောဂါကြိုတင်စစ်ဆေးခြင်း၊ ရောဂါရှာဖွေခြင်း၊ ကုသမှုစင်တာများနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့အထူးကုဆရာဝန်များဆီကို လမ်းညွှန်ပေးပါတယ်။
• ကင်ဆာနှင့် ပက်သက်ပြီး ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ပေးခြင်း၊ ကင်ဆာကုသမှုဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကို ရင်ဆိုင်ဖို့ အကြံဉာဏ်များပေးခြင်း၊ ကင်ဆာရောဂါကို ရင်ဆိုင်ဖို့၊ အစားအသောက်နဲ့ အာဟာရဆိုင်ရာများကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ပေးပါတယ်။
• ကင်ဆာရောဂါခံစားနေရသူများနှင့် မိသားစုဝင်များ၊ ပြုစုစောင့်ရှောက်သူများကို စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာနှင့် စိတ်ကျန်းမာရေး လူမှုရေးဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့များပေးပါတယ်။
• ကင်ဆာရောဂါလူနာများနှင့် ပြုစုစောင့်ရှောက်သူများ ကင်ဆာရောဂါအကြောင်းကို ပိုမိုသိရှိပြီး သတိထားနိုင်ဖို့ အစုအဖွဲ့လိုက်လုပ်ဆောင်ခြင်း၊ အသိပညာများဖြန့်ဝေခြင်း၊ အထောက်အပံ့အကူအညီများ လုပ်ဆောင်ခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။
• ပြန်လည်ကျန်းမာသန်စွမ်းဖို့ အကူအညီများအတွက် လိုအပ်တဲ့အချက်အလက်များ ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။
• ကင်ဆာရောဂါရင့်သူများ ဘဝနေပျော်ရေးအတွက် စောင့်ရှောက်မှုဆိုင်ရာဝန်ဆောင်မှုများကို ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။

CanHOPE အဖွဲ့အနေနှင့် လူနာတိုင်းကို မျှော်လင့်ချက်အနည်းငယ်ပဲ ဖြစ်ဖြစ်ရရှိဖို့အတွက် မျှဝေမှုများ လုပ်ဆောင်ရင်း လူနာအတွက် အထောက်အပံ့နဲ့ ဂရုစိုက်မှုများရရှိစေဖို့ လူနာတွေနဲ့အတူ ကင်ဆာကုသမှုခရီးစဉ်တလျှောက်မှာ အတူရှိနေပါတယ်။