Tin tức & Bài báo

Một phương pháp điều trị ung thư mới đang tạo ra những bước đột phá ấn tượng trong việc điều trị các khối u ác tính về huyết học. Trong ấn bản HealthNews này, chúng ta cùng xem xét những điều cơ bản về liệu pháp tế bào CAR T và bệnh nhân sẽ được hưởng lợi như thế nào.

Liệu pháp tế bào CAR T là gì?

Liệu pháp tế bào T thụ thể kháng nguyên (CAR) là một phương pháp điều trị miễn dịch trong đó tế bào T được lấy từ máu của bệnh nhân và được sửa đổi trong môi trường phòng thí nghiệm để cho phép các tế bào T xác định và tiêu diệt các tế bào ung thư cụ thể. Các tế bào T đã được sửa đổi sau đó được truyền trở lại cho bệnh nhân.

Khi trở lại cơ thể bệnh nhân, các tế bào T đã được sửa đổi sẽ có thể phát hiện ra các tế bào ung thư và tiêu diệt ung thư bằng cách khai thác phản ứng miễn dịch của chính cơ thể.

Singapore là quốc gia đầu tiên ở Đông Nam Á cung cấp phương pháp điều trị này.

BẠN CÓ BIẾT KHÔNG?

Tế bào T hay tế bào lympho T là một loại tế bào bạch cầu trong hệ miễn dịch của chúng ta. Tế bào T có khả năng nhận ra các tế bào bất thường hoặc các tế bào bị nhiễm virus trong cơ thể, sau đó tiêu diệt các tế bào bất thường này.

Tuy nhiên, các tế bào T đôi khi không nhận ra hoặc bỏ qua những mối đe dọa này trong cơ thể, chẳng hạn như trong trường hợp ung thư.

Phương pháp này có thể điều trị được những bệnh nào?

Liệu pháp tế bào CAR T đặc biệt hiệu quả đối với những bệnh nhân được chẩn đoán mắc các dạng bệnh bạch cầu lympho cấp (ALL) tái phát có độ ác tính cao và u lympho không Hodgkin tái phát chẳng hạn như u lympho tế bào B lớn khuếch tán (DLBCL), đặc biệt khi ít nhất hai phác đồ điều trị trước đó không cho kết quả mong muốn.

Bệnh nhân nào đủ điều kiện?

Các nhóm bệnh nhân được chọn đủ điều kiện để điều trị với liệu pháp Tế bào CAR T bao gồm:

• Bệnh nhân nhi và thanh niên từ 2–25 tuổi mắc ALL tế bào B kháng thuốc và tái phát sau đó hoặc sau khi ghép tủy.
• Người lớn mắc DLBCL không đáp ứng từ ít nhất hai loại điều trị tiêu chuẩn.

Các nhóm bệnh nhân sau đây có thể không đủ điều kiện để điều trị với liệu pháp tế bào CAR T:

• Bệnh nhân tăng huyết áp nội sọ hoặc bất tỉnh
• Bệnh nhân suy hô hấp
• Bệnh nhân đông máu nội mạch lan tỏa
• Bệnh nhân bị tụ máu hoặc đang bị viêm nhiễm không kiểm soát

Các tác dụng phụ là gì?

Một tác dụng phụ thường gặp của liệu pháp tế bào CAR T là hội chứng giải phóng cytokine (CRS), là bệnh đa hệ thống do ảnh hưởng của các tế bào CAR T hoạt động và loại bỏ tế bào ung thư.

Các tác dụng phụ của CRS bao gồm:

• Sốt cao và ớn lạnh
• Khó thở
• Buồn nôn, nôn mửa và / hoặc tiêu chảy
• Cảm thấy chóng mặt và choáng váng
• Nhức đầu
• Nhịp tim nhanh
• Mệt mỏi
• Đau cơ và / hoặc khớp

CRS có thể phát triển nhiều tuần sau khi truyền, nhưng thường gặp nhất trong vòng hai tuần sau khi truyền. Mức độ nghiêm trọng của CRS không tương quan với đáp ứng với liệu pháp tế bào CAR T.

Một tác dụng phụ phổ biến khác là các biến cố độc thần kinh liên quan đến tế bào hiệu ứng miễn dịch (ICANS), ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương của bệnh nhân.

CRS và ICANS là những tác dụng phụ đã được ghi nhận rõ có khả năng điều trị cao và có thể kiểm soát được bởi một đội ngũ chăm sóc lâm sàng được đào tạo.

Phương pháp này có hiệu quả không?

Liệu pháp tế bào CAR T đã cho thấy những kết quả đầy hứa hẹn trong điều trị ung thư hạch và các bệnh ung thư máu khác.

Tỷ lệ thành công chung trong việc thuyên giảm với liệu pháp tế bào CAR T là 60–80% đối với u lympho và 80–90% đối với bệnh bạch cầu.2 Nhiều bệnh nhân có khối u máu tái phát trước đó cũng cho kết quả đầy hứa hẹn mà không có dấu hiệu của ung thư sau khi được điều trị.

Liệu pháp tế bào CAR T mang đến cho những bệnh nhân ung thư máu một lựa chọn điều trị cứu sống tiềm năng trong trường hợp bệnh của họ không được kiểm soát bằng hóa trị tiêu chuẩn, liệu pháp đích hoặc ghép tủy.

Tuy nhiên, vì nó là một lĩnh vực liệu pháp tế bào tương đối mới, nên có một số thách thức cần xem xét như lựa chọn bệnh nhân đáp ứng phương pháp điều trị này, tình trạng sức khỏe, thời gian thu thập tế bào, các mối quan tâm về hậu cần và tỷ lệ nguy cơ – lợi ích của việc điều trị cho từng bệnh nhân. Tuy nhiên, Liệu pháp tế bào CAR T vẫn là một liệu pháp mang tính cách mạng với tỷ lệ thành công cao và có thể là một lựa chọn cho các phương pháp điều trị ung thư không huyết học trong tương lai gần.