Tin tức & Bài báo

Tầm soát ung thư cổ tử cung: Phát hiện sớm cứu sống bệnh nhân

Khi điều trị ung thư cổ tử cung, việc phát hiện sớm là rất quan trọng để có tiên lượng tốt. Tuy nhiên, chỉ có 43,1% phụ nữ (độ tuổi 25–74) tại Singapore đi tầm soát ung thư cổ tử cung vào năm 2022, giảm so với mức 57,9% vào năm 2007. 1Dưới đây là những điều bạn cần biết về lý do tại sao tầm soát lại quan trọng và các lựa chọn hiện có.
UNG THƯ CỔ TỬ CUNG LÀ GÌ?
Ung thư cổ tử cung bắt đầu từ cổ tử cung, phần dưới của tử cung nối với âm đạo. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiễm trùng dai dẳng với các loại virus papilloma ở người (HPV) nguy cơ cao, đặc biệt là tuýp 16 và 18. Mặc dù hầu hết các trường hợp nhiễm HPV đều tự khỏi, nhưng nhiễm trùng tái phát hoặc không được điều trị có thể dẫn đến ung thư. Một tỷ lệ nhỏ (5–11%) ung thư cổ tử cung âm tính với HPV và có xu hướng kết quả điều trị kém hơn, thường là do phát hiện muộn.
TẠI SAO SÀNG LỌC LẠI QUAN TRỌNG?
Phụ nữ không đi tầm soát có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung cao hơn do nguy cơ nhiễm HPV nguy cơ cao dai dẳng không được phát hiện và điều trị.
Khi được phát hiện ở Giai đoạn 1, ung thư cổ tử cung có khả năng điều trị thành công cao, và tỷ lệ sống sót sau 5 năm là khoảng 95%. Con số này giảm xuống còn 15% đối với những người được chẩn đoán ở Giai đoạn 42. Hơn nữa, ở giai đoạn đầu, ung thư cổ tử cung không có triệu chứng. Khi xuất hiện các triệu chứng như chảy máu âm đạo bất thường, ung thư thường đã tiến triển đáng kể.
Đây là lý do tại sao việc tầm soát lại rất quan trọng. Sàng lọc giúp phát hiện những thay đổi tiền ung thư trong tế bào cổ tử cung trước khi chúng chuyển thành ung thư. Nếu can thiệp, có thể ngăn chặn bệnh trước khi phát triển, hoặc có thể có kết quả điều trị tốt hơn khi được phát hiện ở giai đoạn sớm.
CÓ NHỮNG LỰA CHỌN TẦM SOÁT NÀO?
Có hai loại xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung tùy thuộc vào độ tuổi.
Xét nghiệm Pap: Xét nghiệm Pap được khuyến nghị cho người từ 25 đến 29 tuổi. Trong quá trình xét nghiệm Pap, bác sĩ sẽ đưa một dụng cụ (mỏ vịt) vào để nhẹ nhàng mở thành âm đạo và cho phép nhân viên y tế tiếp cận cổ tử cung để lấy tế bào. Sau đó, nhân viên y tế nhẹ nhàng chải hoặc cạo tế bào từ cổ tử cung bằng bàn chải nhỏ hoặc thìa. Những tế bào này sau đó được gửi đến phòng xét nghiệm để kiểm tra các bất thường. Xét nghiệm này hiệu quả trong việc phát hiện những thay đổi tế bào ở giai đoạn sớm.
Xét nghiệm HPV: Xét nghiệm HPV được khuyến nghị cho người từ 30 tuổi trở lên. Quy trình lấy mẫu xét nghiệm HPV được thực hiện tương tự như xét nghiệm Pap. Trong xét nghiệm HPV, mẫu dịch âm đạo được lấy và gửi đến phòng xét nghiệm để xét nghiệm các chủng HPV nguy cơ cao. Xét nghiệm này không phát hiện ung thư nhưng xác nhận sự hiện diện của các chủng vi-rút gây ung thư.
TỰ LẤY MẪU HPV
Để giảm bớt rào cản cho phụ nữ trong việc tiếp cận sàng lọc cổ tử cung, bộ dụng cụ tự lấy mẫu cổ tử cung đã được phát triển. Hiện tại, bộ dụng cụ tự lấy mẫu có sẵn tại một số phòng khám và nhà cung cấp dịch vụ tư nhân được lựa chọn ở Singapore. Những người lựa chọn phương pháp này có thể tự sàng lọc tại phòng khám và trả lại mẫu ngay tại chỗ. Phương pháp này hiện không được cung cấp theo chương trình sàng lọc cổ tử cung quốc gia.
Mặc dù Cơ quan Quản lý Ung thư Singapore tuyên bố rằng 99,7% ung thư cổ tử cung là do HPV, nhưng vẫn tồn tại những trường hợp ung thư cổ tử cung âm tính với HPV. Những trường hợp ung thư này thường được phát hiện khi phụ nữ thấy các triệu chứng như đau bụng, đau vùng chậu hoặc chảy máu âm đạo bất thường. Đáng tiếc là hiện nay không có xét nghiệm sàng lọc phù hợp nào cho ung thư cổ tử cung âm tính với HPV.
TẠI SAO NÊN TỰ LẤY MẪU?
Theo truyền thống, việc lấy mẫu HPV tại các phòng khám bao gồm việc bác sĩ thực hiện khám bằng mỏ vịt và lấy mẫu tế bào từ cổ tử cung. Điều này có thể gây khó chịu hoặc sợ đối với một số phụ nữ, như đã được nêu bật trong một nghiên cứu năm 2024 của Hiệp hội Ung thư Singapore.3
Bộ dụng cụ tự lấy mẫu giúp phụ nữ xét nghiệm nhiễm HPV dễ dàng và thuận tiện hơn nhiều. Một nghiên cứu năm 2022 tại Singapore trên 300 phụ nữ cho thấy hầu hết những người tham gia đều thấy việc tự lấy mẫu dễ dàng và tin rằng điều này sẽ làm tăng khả năng họ tham gia sàng lọc thường xuyên.
Một nghiên cứu gần đây khác do Quỹ Nghiên cứu Ung thư của Hiệp hội Ung thư Singapore tài trợ cũng cho thấy hơn 80% phụ nữ tham gia cho biết việc tự lấy mẫu rất dễ thực hiện và thoải mái.
BỘ DỤNG CỤ TỰ LẤY MẪU CÓ TÁC DỤNG GÌ?
Tương tự như xét nghiệm sàng lọc cổ tử cung do bác sĩ chỉ định, bộ dụng cụ này cho phép phụ nữ tự lấy mẫu âm đạo bằng tăm bông và gửi mẫu đi xét nghiệm các chủng HPV nguy cơ cao.
TẨY TỰ LẤY MẪU CÓ CHÍNH XÁC KHÔNG?
Có, việc tự lấy mẫu âm đạo có hiệu quả tương đương với việc bác sĩ lấy mẫu trong việc phát hiện sự hiện diện của HPV nguy cơ cao. Hiệp hội Soi cổ tử cung và Bệnh lý cổ tử cung Singapore cũng đã cập nhật hướng dẫn sàng lọc ung thư cổ tử cung của họ để khuyến nghị tự lấy mẫu HPV như một phương pháp thay thế.
TÔI CÓ CẦN SÀNG LỌC NGAY CẢ KHI KHÔNG SINH HOẠT TÌNH DỤC KHÔNG?
Câu trả lời? Có.
Mặc dù HPV, nguyên nhân chính gây ung thư cổ tử cung, chủ yếu lây truyền qua quan hệ tình dục, nhưng cũng có thể lây lan qua tiếp xúc da kề da.
Ngoài ra, HPV không phải là nguyên nhân duy nhất gây ra bệnh. Có những yếu tố góp phần khác như suy giảm miễn dịch và tiền sử gia đình mắc ung thư cổ tử cung. Mặc dù phụ nữ chưa kết hôn rất hiếm khi mắc ung thư cổ tử cung, nhưng đã có những trường hợp được ghi nhận4.
NÊN ĐI SÀNG LỌC BAO NHIÊU LÂU MỘT LẦN?
Các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ nên bắt đầu đi tầm soát từ 25 tuổi, hoặc trong vòng ba năm kể từ lần quan hệ tình dục đầu tiên, tùy tình hình thực tế. Lịch tầm soát được khuyến nghị cho phụ nữ là:
- Từ 25 đến 29 tuổi: Xét nghiệm Pap ba năm một lần
- Từ 30 tuổi trở lên: Xét nghiệm HPV năm năm một lần5
Sàng lọc ung thư cổ tử cung là một công cụ hiệu quả có thể cứu sống nhiều người. Hãy bảo vệ sức khỏe của bạn bằng cách tầm soát thường xuyên. Với việc phát hiện sớm và chăm sóc kịp thời, có thể ngăn chặn ung thư cổ tử cung.
1National Population Health Survey (2022)
2https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/cervical-cancer/survival
3Singapore Cancer Society, “Making Cervical Screening Easier: Singapore Cancer Society Trials HPV Self-Sampling in the Community for the First Time”, 2024.
4https://mjz.co.zm/index.php/mjz/article/view/551/502
5https://www.parkwaycancercentre.com/sg/learn-about-cancer/types-of-cancer/cancer-details/cervical-cancer
ĐÃ ĐĂNG TRÊN | Phòng ngừa Ung thư |
Đọc thêm | Ung thư cổ tử cung |
ĐƯỢC PHÁT HÀNH | 01 Tháng Tám 2025 |