Hiểu về ung thư xương nguyên phát và thứ phát

Đóng góp bởi: Bác Sĩ Richard Quek

Ung thư xương là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất ở trẻ em và thanh niên Singapore từ 0–29 tuổi1. Nhưng đó là bệnh gì, và bệnh đó được kiểm soát như thế nào? Bác sĩ Richard Quek, Chuyên gia Tư vấn Cấp cao, Ung thư nội khoa giải thích.

Ung thư xương là gì?

Ung thư xương là bệnh ung thư xảy ra khi các tế bào trong xương phát triển vượt mức kiểm soát và hình thành khối mô bất thường gọi là u xương. Ung thư xương được phân loại là ung thư xương nguyên phát hoặc thứ phát dựa trên nguồn gốc khối u.

Ung thư xương nguyên phát là ung thư phát sinh từ xương. Dạng bệnh này khá hiếm, chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ trong số các bệnh ung thư mới được chẩn đoán trên toàn thế giới.

Các phân nhóm ung thư thường gặp khác bao gồm u sarcoma xương, ung thư sụn, sarcoma Ewing và u xương tế bào khổng lồ. Mỗi loại có những đặc điểm riêng, như nhóm tuổi mắc bệnh, tốc độ tiến triển của bệnh, cơ sở phân tử của tế bào ung thư, phương pháp điều trị, kết quả và đáp ứng.

Ung thư xương thứ phát, còn gọi là di căn xương, là bệnh xuất hiện khi các tế bào ác tính từ ung thư nguyên phát ở các bộ phận khác của cơ thể - chẳng hạn như phổi, hoặc đại tràng - di căn đến xương. Đây thường là những bệnh ung thư giai đoạn cuối vì đã di căn và xâm lấn rộng.

Ung thư xương nguyên phát so với thứ phát

Ai có nguy cơ mắc bệnh?

Hiện nay, yếu tố nguy cơ phát triển ung thư xương vẫn chưa được xác định rõ ràng.

Ung thư xương có thể ảnh hưởng đến mọi người ở độ tuổi khác nhau. Trẻ em, thanh thiếu niên và thanh niên nói riêng thường mắc phải các phân nhóm bệnh phổ biến của ung thư xương như u sarcom xương và u sarcom Ewing. Trong khi, ung thư sụn có xu hướng phát bệnh ở những người lớn tuổi.

Trường hợp tương đối không phổ biến là những người có gen đột biến dẫn đến phát triển ung thư xương. Tuy nhiên, có một số dạng rối loạn di truyền hiếm gặp như Hội chứng Li Fraumeni có thể làm tăng nguy cơ ung thư xương ở những người mắc hội chứng này.

Điều trị ung thư xương

Điều trị ung thư xương phụ thuộc vào nguồn gốc khối u.

Ví dụ, điều trị ung thư xương thứ phát thường dựa theo nguyên tắc điều trị bệnh ung thư nguyên phát, bao gồm loại ung thư và độ xâm lấn của ung thư nguyên phát. Ví dụ, bệnh nhân ung thư vú di căn xương sẽ có phương pháp điều trị khác với bệnh nhân ung thư phổi di căn xương, vì ung thư nguyên phát và các phân nhóm ung thư này có các đặc điểm bệnh lý hoàn toàn khác nhau.

Tương tự như vậy, điều trị cho bệnh nhân ung thư xương nguyên phát sẽ dựa trên giải phẫu mẫu bệnh phẩm. Ví dụ, xạ trị không dùng để điều trị u xương vì bệnh này thường kháng tia xạ. Trong khi đó, hóa trị đóng một vai trò quan trọng trong việc điều trị sarcoma Ewing vì căn bệnh này rất nhạy cảm với hóa chất. Trong trường hợp ung thư sụn, là bệnh ung thư kháng hóa trị và xạ trị, thì phẫu thuật là phương pháp điều trị chính.

Bên cạnh đặc điểm riêng của từng bệnh ung thư, phương pháp điều trị cũng được đưa ra để phù hợp với từng bệnh nhân dựa trên tình trạng sức khỏe tổng quát, kết quả điều trị và đáp ứng điều trị của bệnh nhân.

Hy vọng cho những bệnh nhân ung thư xương

May mắn thay cho nhiều bệnh nhân, ung thư xương nguyên phát có khả năng điều trị thành công cao. Trên thực tế, nhiều bệnh nhân có thể chữa khỏi bệnh nếu được phát hiện sớm. Tỷ lệ chữa khỏi cho bệnh nhân u xương khu trú là khoảng 70% khi điều trị bằng hóa trị và phẫu thuật. Trong khi đó, tỷ lệ chữa khỏi cho những bệnh nhân bị sarcoma Ewing khu trú là khoảng 75%. Ngay cả khi mắc bệnh ở giai đoạn 4, một phần tư số bệnh nhân sarcoma Ewing được điều trị vẫn duy trì sự sống với khả năng kiểm soát bệnh khá tốt trong thời gian dài.

Giống như nhiều bệnh ung thư khác, phát hiện sớm là yếu tố then chốt. Mặc dù hiện nay vẫn chưa có chương trình khuyến nghị tầm soát ung thư xương, hầu hết các trường hợp ung thư xương đều có thể phát hiện ở giai đoạn đầu. Nếu bạn có các triệu chứng của bệnh ung thư xương như đau xương dai dẳng, gãy xương không rõ nguyên nhân hoặc nhận thấy những thay đổi bất thường trong cơ thể, hãy đi gặp bác sĩ.

1Source: Singapore Cancer Registry Annual Report, 2019
ĐÃ ĐĂNG TRÊN Các phương pháp điều trị ung thư
GẮN THẺ các khối u, ung thư di căn, ung thư giai đoạn 4, ung thư xương nguyên phát
Đọc thêm Sarcoma
ĐƯỢC PHÁT HÀNH 01 THÁNG CHÍN 2022